Nikahı ve imanı yenilemek
|
|
Sual: Hocanın biri, "Nikahı ve imanı yenilemek bid'attir. İman ve nikah pamuk ipliği ile bağlı değildir. Üzerinden zaman geçmekle eskimez ve yenilenmesine gerek olmaz. İman ve nikah ya vardır veya yoktur. Varsa yenilenmesine lüzum yoktur. Camilerde yapılan nikah ve iman tazeleme işleri bid'attir" diyor. Tecdid-i iman ve tecdid-i nikah bid'at midir?
CEVAP
Üzerinden zaman geçmekle iman eskir ve yenilenmesi gerekir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Elbisenin eskidiği gibi, içinizdeki iman da eskir. İmanınızın yenilenmesi için Allahü teâlâya niyaz edin!) [Hakim]
İman eskiyeceği ve kopacağı için, her müslümanın küfre düşmemesi için, sabah-akşam, aşağıdaki iman duasını okumaları emredilmiştir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Şirkten korunmak için Allahümme inni euzü bike min en üşrike bike şey’en ve ene âlemü ve estağfirüke lima la âlemü inneke ente allamülguyub duasını okuyun!) [İ.Ahmed]
İman ve nikah, pamuk ipliği ile değil, söz ile bağlıdır. Her zaman kopabilir. Küfre düşünce hemen kopar ve her kopuşta da yeniden bağlamak gerektiğini bütün İslam âlimleri bildirmektedir. Mesela Birgivi’nin kadızade şerhinde buyuruluyor ki:
(Bir kâfir, bir kelime-i tevhid söylemekle mümin olduğu gibi, bir mümin de küfre düşüren bir söz söylemekle kâfir olur. Küfre düşünce nikah da kalmaz, fakat bu talak demek değildir. Bunun için üçten fazla imanı ve nikahı tazelemek caiz olur.) [Küfr bahsi]
Berika ve Hadika’da, (İtikadında, sözünde veya işinde küfre sebep olacak bir şey bulunan kimsenin tecdid-i iman ve [evli ise] iki şahit yanında tecdid-i nikah yapması gerekir) buyuruluyor. Yine aynı kitaplarda buyuruluyor ki:
(Bir sözün veya işin, küfre sebep olacağını bilerek, tehdit edilmeden söyleyenin imanı gider. Çünkü her müslümanın bilmesi gereken şeyleri öğrenmesi farzdır. Bilmemesi özür olmaz, büyük günahtır. Her iki halde de küfre girenin önceki ibadetleri yok olur. Tevbe ederse, geri gelmez. Zengin ise tekrar hacca gitmesi gerekir. Önce eda ettiği namaz, oruç veya zekatları kaza etmez. Fakat küfre düşmeden önce yapmadığı ibadetleri kaza eder. Tevbe için yalnız kelime-i şehadet söylemek kâfi değildir. Küfre sebep olan şeyden de tevbe etmesi gerekir.
Küfre sebep olan sözü, hata ederek, yanılarak veya tevilli olarak söyleyen veya küfrü gerektirdiği âlimler arasında ihtilaflı olan bir sözü bilerek söyleyen küfre girmez. Fakat tecdid-i iman etmesi gerekir. Tecdid-i nikah gerekmez.) [Dil afetleri bahsi]
Yalnız eskiyen değil kırılan, kaybolan, bir şeyin yerine yenisi alınınca, buna, yeniledim, tazeledim denir. Nitekim hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(La ilahe illallah kelimesini çok söyleyerek imanınızı yenileyin!) [Hakim]
İmanı yenilemek
Tecdid-i iman ve tecdid-i nikah yapmanın gerektiği Redd-ül Muhtar ve diğer bütün fıkıh kitaplarında da bildirilmektedir. Tahtavi’nin Merakıl-felah haşiyesinde ve bunun tercümesi olan Nimet-i İslam’da, (Kadın kocasına, aramızda talak vaki olduğu zaman, beni kendine nikah etmeye seni vekil ettim der de, kocası da kabul ederse, talak vaki olunca, iki şahit yanında, "Filaneyi kendime nikah ettim" derse nikah sahih olur) buyuruluyor.
Küfre düşen karı-kocanın, tecdid-i imandan sonra, iki şahit yanında tecdid-i nikah yapmaları gerekir. Kolaylık olmak için, nikahı yenilemeye hanımdan vekalet almalı, iki erkek şahit yanında, (Öteden beri, nikahım altında bulunan hanımımı, onun tarafından vekil olarak ve tarafımdan asil olarak kendime nikah ettim) demelidir. Camilerde yapılan meşhur tecdid-i iman ve tecdid-i nikahı cemaat ile okumak bu hükme dayanmaktadır.
Camide, imam efendi, yukarıdaki ifadeyi cemaat ile birlikte söylerse, cemaat birbirlerine şahit olmuş, hanımından vekalet alanların nikahları tazelenmiş olur.
Vekalet almayanlar ise, sadece imanlarını tecdid etmiş olurlar. İmam efendilerin ve vaizlerin yapacakları iş, her müslümanın hanımından vekalet almalarını tavsiye etmektir.
Cemaat ile birlikte, (Allahümme inni üridü...) duasını okuyanlar, (İmanınızı La ilahe illallah sözü ile yenileyin!) hadis-i şerifindeki emre uymuş olurlar.